Medikal departmanların şirketlerdeki stratejik önemi

Trispera Pharma Solutions Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Kıvanç Öztüzün; Fikir Liderleri Dergisi okurları için yazdı: “İlaç Sektöründe Bilimin Liderleri: Medikal Müdür Kimdir?”

Medikal Departmanların Şirketlerdeki Stratejik Önemi!

İlaç Sektöründe Bilimin Liderleri
Medikal Müdür Kimdir?

Dr. Kıvanç Öztüzün
Trispera Pharma Solutions
Yönetim Kurulu Başkanı

Medikal müdür, ilaç firmalarının medikal işler departmanında görev alan, tıbbi stratejiyi yöneten ve bilimsel iletişim süreçlerini koordine eden uzman kişidir. Ürünlerin klinik faydalarını paydaşlara aktarırken, klinik araştırmalar, Ar-Ge, pazarlama ve satış ekipleri arasında bilimsel köprü kurar.

İlaç endüstrisi hızla büyüyüp dönüşürken, medikal departmanların şirketlerdeki stratejik önemi de giderek artmaktadır. 2024 yılında 1,7 trilyon doların üzerine çıkan küresel ilaç pazarı büyüklüğünün, 2032’de 3 trilyon doları bulması beklenmektedir. Günümüzde 7.000’e yakın ilaç, geliştirme aşamasındadır. Bu denli yoğun bir bilgi ve inovasyon ortamında bilimsel verinin doğru yönetimi ve sağlık profesyonelleriyle etkin paylaşımı kritik hale gelmiştir. Bu dönüşüm, ilaç firmalarının yalnızca satış ekipleriyle değil, bilimsel iletişimi yürüten uzman medikal ekiplerle de çalışmasını zorunlu kılmaktadır. Bu yazıda, şirketlerin bilimsel pusulası konumundaki medikal müdür (MM rolünü inceleyeceğiz.

Medikal Müdür Kimdir?

Medikal müdür, ilaç firmalarının medikal işler (medical affairs) departmanında görev alan, tıbbi stratejiyi yöneten ve bilimsel iletişim süreçlerini koordine eden uzman kişidir. Ürünlerin klinik faydalarını paydaşlara aktarırken, klinik araştırmalar, AR-GE, pazarlama ve satış ekipleri arasında bilimsel köprü kurar. Türkiye’de geçerli mevzuata göre, özellikle sahada görev alacak medikal ekip üyelerinin tıp doktoru, eczacı veya diş hekimi olması gerekmektedir. Bu sayede medikal müdürler, hekimlerle aynı dili konuşarak bilimsel veriyi güvenle aktarabilirler.

Bir medikal müdür genellikle belirli bir terapi alanına odaklanır ve bu alanda firmanın tüm tıbbi faaliyetlerini koordine eder. Ünvan olarak İngilizce karşılığı “Medical Manager” veya “Medical Advisor”dır. Bu rolün bir üst seviyesi genellikle “Grup Medikal Müdür” olup, bu rol ilgili terapi alanındaki diğer medikal müdür ve bölgesel medikal müdürlerin yöneticisi konumundadır.

Medikal Müdür ve Bölgesel Medikal Müdür Arasındaki Farklar

Rol ve Saha İlişkisi

☛ Bölgesel medikal müdürler, sahada görev alarak belirli bir bölgede kilit sağlık profesyonelleriyle birebir bilimsel iletişim kurarlar. Seyahat ve esnek çalışma saatleri gerektiren bu pozisyon, doğrudan bilgi alışverişi ve içgörü toplama üzerine kuruludur.

☛ Medikal müdürler ise ofis merkezli çalışır. Stratejik planlamadan, promosyon materyallerinin medikal onayına, iç ekiplerin eğitiminden bilimsel danışmanlığa kadar daha koordinatif ve içerik üretici bir roldedirler.

Hiyerarşi ve Sorumluluk

Medikal müdürler, belirli bir tedavi alanındaki bölgesel medikal müdür ekibini yönetebilir. Bölgesel medikal müdürlerin performansı sahadaki bilimsel etkileşimlerle ölçülürken (örneğin KOL görüşmeleri), medikal müdürlerin başarısı stratejik hedeflere katkı, bilimsel projelerin uygulanması ve iç farkındalık yaratma gibi metriklerle değerlendirilir.

Türkiye’de geçerli mevzuata göre, özellikle sahada görev alacak medikal ekip üyelerinin tıp doktoru, eczacı veya diş hekimi olması gerekmektedir. Bu sayede medikal müdürler, hekimlerle aynı dili konuşarak bilimsel veriyi güvenle aktarabilirler.

Medikal Müdürün Temel Sorumlulukları

Medikal müdürün günlük ajandası çok yönlüdür. Ana sorumlulukları şunlardır:

☛ Bilimsel Uzmanlık ve Danışmanlık

Kendi tedavi alanında derin bilimsel bilgiye sahiptir. Ürünle ilgili soruları yanıtlar, yeni klinik verileri analiz eder ve iç ekipleri bilgilendirir.

☛ Promosyon Malzemelerinin Medikal Onayı

Pazarlama materyallerinin tıbbi doğruluğunu ve TİTCK Tanıtım Kılavuzu’na uygunluğunu denetler. Endikasyon dışı mesajların önüne geçer.

☛ Eğitim ve Bilgi Paylaşımı

Satış ve pazarlama ekiplerine ürün eğitimi verir. Yeni lansmanlarda veya güncellenen verilerde eğitim materyalleri oluşturur.

☛ Klinik Araştırma ve Kanıt Üretimi

Global ya da lokal klinik çalışmalarda tıbbi katkı sağlar. Ayrıca araştırmacı inisiyatifli çalışmalar (ISS/IIR) veya gerçek yaşam verisi (RWE) projelerinde yer alır.

☛ KOL İlişkileri ve Stratejik İçgörü

Kongrelerde ve bilimsel toplantılarda uzman hekimlerle görüşerek ürün stratejisini besleyecek içgörüler toplar. Danışma kurulu (Advisory board) toplantıları organize eder.

☛ Departmanlar arası Koordinasyon

Pazarlama, ruhsatlandırma, satış, pazara erişim ve HEOR ekipleriyle ortak çalışır. Medikal içgörülerin ürün stratejisine entegrasyonunu sağlar.

☛ Etik ve Uyum Sorumluluğu

Tüm medikal faaliyetlerin etik kurallar, şirket prosedürleri ve yerel regülasyonlara uygunluğunu denetler. Yan etki bildirimlerinin aktarımı da bu kapsamda yer alır.

Medikal müdürler, ilaç endüstrisinin bilimsel pusulasıdır. Giderek artan rekabet, regülasyon ve bilgi yoğunluğu içerisinde bu rol; bilimsel dürüstlüğün, hasta güvenliğinin ve şirket stratejisinin kesişiminde konumlanmaktadır. Klinik veriyi anlamlandırma, etik duruşu koruma ve kurum içi bilimsel kültürü güçlendirme sorumluluğuyla, medikal müdürler günümüz ilaç sektörünün vazgeçilmez liderleri arasında yer almaktadır. ⭐️

Kaynakça / Referanslar:

1. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK). Beşeri Tıbbi Ürünlerin Tanıtım Faaliyetleri Hakkında Kılavuz.
2. IQVIA Institute. The Global Use of Medicine in 2024 and Outlook to 2028.
3. McKinsey & Company. A vision for Medical Affairs in 2025.
4. Deloitte. Medical Affairs: Evolving to be true strategic partners