İyilik İçin Biriz: Meme kanserinde farkındalıktan sağlıklı bir yaşama

İstanbul’da Novartis Türkiye, Türk Tıbbi Onkoloji Derneği ve Europa Donna Türkiye Derneği iş birliğiyle bir meme kanseri farkındalığı etkinliği düzenlendi.

Etkinlikte, meme kanseri belirtileri ve tarama yöntemleri hakkında bilgilendirme yapıldı, tedaviye uyum, hasta-hekim iletişimi ve hastalık yönetiminde beslenme ve egzersizin önemi üzerine konuşmalar gerçekleştirildi. Katılımcıların fiziksel aktivitenin önemini deneyimlemeleri amacıyla yoga egzersizi yapıldı. Program, bu deneyimin ardından düzenlenen bir basın toplantısıyla sona erdi.

Etkinlikte söz alan Türk Tıbbı Onkoloji Derneği Başkanı (TTOD) Prof. Dr. Nuri Karadurmuş şu bilgileri verdi: “Meme kanseri, ülkemizde kadınlarda en sık görülen kanser türü ve 2022 yılında ülkemizde yaklaşık 25 bin kadına yeni meme kanseri tanısı konuldu.² Hayat boyu her 8 kadından birinin kansere yakalanma riski bulunuyor.  Meme kanseri birçok gelişmiş ülkede yaygın tarama yöntemleri ve toplumsal bilinç sayesinde erken evrelerde yakalanan bir kanser türü olarak yer alıyor, Türkiye’de de yıllar içerisinde metastatik evrede tanı konulan hasta oranının giderek azaldığı gözlemleniyor.³ Meme kanseri belirtileri arasında memede veya koltuk altında kitle, meme şeklinde değişiklik, meme ucundan akıntı, meme cildinde kızarıklık veya çökme gibi değişiklikler bulunuyor. Meme kanserine erken evrede tanı konması, tedavinin başarıya ulaşma şansını arttırır o yüzden bu belirtileri beklemeden rutin meme muayenesi için bir hekime başvurmak  çok önemlidir. Erken tanı için uygulanan yöntemler arsında evde kendi kendine yapılan meme kontrolleri yer alır ancak bu tek başına yeterli değildir. Kadınların 20 yaşından sonraki dönemde, her ay memelerini kendi kendilerine muayene etmeleri gerekir ve yılda bir kez doktorda meme muayenesi yaptırması önerilir. Meme dokusu içerisinde herhangi bir şüpheli kitle ele veya farklı bir belirti fark ettiğinde vakit geçirmeden doktora başvurmalısınız. Ayrıca 40-69 yaş arası kadınların 2 yılda bir mamografi tetkiklerini yaptırmaları gerekiyor^.4″

Meme kanseri erkeklerde görülse de kadınlarda görülme sıklığı erkeklerden 100 kat fazla ve yaş ilerledikçe (40 yaş ve üzerinde) meme kanseri görülme riski ve sıklığı artıyor.⁶

30 yıl önce Milano’da Prof. Dr. Veronesi tarafından kurulan, Avrupa Parlamentosu’nun da desteğiyle meme sağlığı konusundaki düzenlemelere katkı sağlamayı, erken tanı olanaklarını yaygınlaştırmayı ve kadınların doğru bilgiye erişimini kolaylaştırmayı hedefleyen Europa Donna kurumu adına etkinlikte konuşan Europa Donna Türkiye Yönetim Kurulu Üyesi ve Avrupa Meme Kanseri Koalisyonu Yönetim Kurulu Üyesi Violet Aroyo şöyle dedi: “Hastalığı yalnızca doktorların değil, doktorlarla beraber kadınların yenebileceğine inanıyoruz. Europa Donna Türkiye, meme kanserinde farkındalığı artırmak, toplumda bilinç yaratmak, erken teşhisin önemini vurgulamak, tarama programlarına katılımı teşvik etmek ve daha kaliteli bir sağlık hizmetinin sağlanabilmesi için sağlık sistemiyle entegre çalışmak amacıyla 2001’de kuruldu.

Bu kapsamda, hastalarla birebir temasta olan da, tedavi uyumunun sağlanmasında ilk kontak noktası olan hemşirelerin eğitimi derneğimizin odak noktalarından biridir. Tanıdan tedaviye uzanan yolculukta, hastalara eşlik eden; onların kaygılarını dinleyen, bilgiye ulaşmalarını sağlayan ve tedaviye uyumlarını destekleyen kişiler hemşirelerdir. Bu nedenle, hemşirelerin bilgi ve donanım açısından güçlendirilmesi, yalnızca bireysel hasta deneyimini değil, genel sağlık hizmetlerinin kalitesini de doğrudan etkileyen bir unsurdur. Kadınların teşhis ve tedavi sürecinde yanlarında bulunmak ve onları doğru kaynaklara yönlendirmek, dernek olarak en temel önceliklerimiz arasında yer almaktadır.

Ayrıca tedavi yolculuğunda hastalara fiziksel ve ruhsal olarak destek vermek için pek çok faaliyet gerçekleştiriyoruz. Meme kanseri de yaygın bir kadın hastalığı ve kadın hastalandığında, aile içi rollerden iş hayatına kadar bütün dinamikler değişebiliyor. Kadın toplumda anne, eş, çalışan gibi çeşitli rollerde bulunuyor. Dolayısıyla kadın hastalandığında bu durumdan kendisi kadar çevresindekiler de birinci derecede etkileniyor.

Meme kanserinin 50 yaş üzeri kadınlarda daha  sık görünüldüğü düşünülse de, daha erken dönemlerde ve daha genç kadınlarda da tespit edilmektedir. Bu nedenle, genç hastalar için tedaviden beklentiler de farklılaşıyor. Yenilikçi tedavi yöntemleri sayesinde evreden bağımsız olarak hastaların uzun yıllar sevdikleriyle kaliteli bir yaşam sürmesi mümkün hale gelebiliyor. Tüm bunların yanı sıra tedaviyi tamamlayıcı beslenme ve egzersiz programlarının hastanın kendini fiziksel ve ruhsal olarak daha iyi hissetmesine önemli katkı sağladığını gözlemliyoruz.

‘İyilik için biriz’ sloganıyla ve çok değerli paydaşlarımızla gerçekleştirdiğimiz etkinliğimizin bu bütünsel yaklaşımla tam uyumlu ve verimli bir organizasyon olduğuna inanıyor, herkese değerli katkıları için teşekkür ediyorum.”

Meme kanserinde en önemli faktör kişinin bu konuda bilinçlenmesi

Her yıl Ekim ayında, tüm dünyada “Meme Kanseri Farkındalık Ayı” kapsamında yürütülen çalışmalarla milyonlarca kadının yaşamına dokunmak amaçlandığına değinen Novartis Türkiye Ülke Başkanı Serkan Barış görüşlerini şöyle belirtti: “Bu çalışmalar, her yıl dünya genelinde 2,3 milyon kadını etkileyen meme kanserinin erken tanısını ve önlenmesini hedefliyor. Meme kanseri, kadınlarda en sık görülen kanser türü. Dünyada kanser tanısı alan her dört kadından biri meme kanseri ve 100’den fazla ülkede kadınlarda kansere bağlı ölümlerin en yaygın nedeni. Biz de ülkemizde bu önemli farkındalığa katkı sunmak için paydaşlarımızla birlikte ‘iyilik için biriz’ diyoruz. Konuya bir bütün olarak baktığımızda istatistikler, oranlar, yüzdeler ancak kağıt üstünde anlamlı. Ama siz ya da bir yakınınız teşhis aldığında, o sayı artık hayatınızın yüzde 100’ü oluyor. Hayat, rakamların çok ötesinde. Ülkemiz için her yıl yaklaşık 25.000 kadın yeni tanı alıyor dediğimizde bu kişilerin içinde sevdiklerimiz, arkadaşlarımız, yakınlarımız olduğunu unutmamalıyız. Bugün burada, Novartis Türkiye adına bulunmak; bir kişinin bile yaşamına dokunabilme ihtimalinin verdiği anlamı bize hatırlatıyor.”

Serkan Barış şöyle devam etti: “Novartis olarak, bilime dayalı yenilikçi yöntemlerle toplumun en zorlu sağlık sorunlarını çözmek için çalışıyoruz. Meme kanseri de bunlardan başlıcası. Ancak biliyoruz ki tedavinin ötesinde, yaşamın içinde de bugün burada gördüğümüz bu dayanışma ağı çok kıymetli. Özellikle meme kanseri tanısı alan hastalar ve onların yakınları, sevdikleri, aileleri için bütüncül yaklaşım ve destek en az tedavi kadar öncelikli. Toplumumuzda bu teşhis hala rahatlıkla konuşulabilen bir konu değil. Dolayısıyla kanser tanısında; tedavilerin yanı sıra toplumda kanser farkındalığın artırılması konusunda da Novartis Türkiye olarak ilgili dernek ve sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte projeler geliştiriyor ve toplumun kanser hakkında bilinçlendirilmesine katkıda bulunuyoruz. Kanser farkındalık projelerimiz ile milyonlara ulaşıyoruz. ‘Kansere Karşı 1’iz’ farkındalık projesiyle bugüne kadar Türkiye genelinde 70 milyondan fazla erişim sağladık. Kanser tedavisi gören hastalar ve hasta yakınlarına, hastalık sürecinde verilecek doğru psikolojik desteğin önemine vurgu yaparak, hayata geçirilen projelerle bu alana önemli katkıda bulunduk.⁹ Bu ekim ayında, kadınların yolculuklarını özgürce paylaşabildikleri, kendilerini ifade edebildikleri ve hatta birlikte egzersiz yaparak “iyilik için biriz” diyebildikleri bir platformda buluştuk. Çoğu zaman farkındalık dediğimizde akıllara teşhise kadarki süreç gelebiliyor. Oysa ötesinde kocaman bir hayat var ve biz bu noktada nasıl katkı sağlayabiliriz bunu düşünüyoruz. Amacımız, bugün de pekiştirdiğimiz bu birlikteliğin ilerleyen dönemde daha fazla kadına ulaşması ve daha çok kişinin yaşam kalitesine, iyiliğine katkı sağlamasıdır. İyilik için biriz ve iyi ki birlikteyiz.”

Referanslar:

1. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/breast-cancer
2. Globocan 2022 Turkey Fact Sheet
3. http://egetipdergisi.com.tr/tr/download/article-file/915767#:~:text=Meme%20kanseri%20olgular%C4%B1m%C4%B1z%20%C3%A7o%C4%9Funlukla%20lokal,)%20(%C5%9Eekil%2D5)
4. https://tektiklabilgielinde.saglik.gov.tr/meme-kanseri.html
5. https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/haberler-kanser/ekim-meme-kanseri-farkindalik-ayi.html; NCNN Guideline for Patients
6. (https://sggm.saglik.gov.tr/TR-106030/erken-teshis-hayat-kurtarir–meme-kanseri-taramanizi-yaptirin.html)
7. (https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/0002934383910264)
8. Hou L. Et al, Effect of yoga on cancer-related fatigue in patients with breast cancer, A systematic review and meta-analysis
9. (https://www.novartis.com/tr-tr/news/media-releases/novartis-onkolojiden-meme-kanseri-bilinclendirme-ve-farkindalik-ayina-ozel-proje-meme-kanserine-karsi-1iz, https://youtube.com/playlist?list=PLHiFZIpvIIQPxUUChEuUw7hZtDqBxxCX_&si=zQQ4JA_kYjCQNgwa )