DÜNYADA HER YIL 11 MİLYONDAN FAZLA KİŞİ SEPSİS NEDENİYLE HAYATINI KAYBEDİYOR
Dünya Sepsis Günü kapsamında Baxter Türkiye’nin düzenlediği “Sağlık Sohbetleri” bilgilendirme toplantısı Ankara’da, Türk Yoğun Bakım Derneği Başkanı Prof. Dr. İsmail Cinel sözcülüğünde gerçekleştirildi.
Sepsis konusunda her saniyenin değerli olduğunu belirten Prof. Dr. Cinel, erken tanı ve tedavinin hayat kurtarmadaki önemini vurguladı. Toplantıda sepsis belirtileri gösteren kişilerin acil olarak sağlık kuruluşlarına başvurmalarının önemine değininen Prof. Dr. Cinel, Covid-19 nedeniyle yaşanan kayıpların çoğunluğunun, enfeksiyonu şiddetli geçirenlerde gözlenen sepsisten kaynaklanmakta olduğunu söyledi. Özellikle pandemi sürecinde sepsis ile ilgili farkındalık çalışmalarının büyük önem taşıdığını aktardı.
Baxter, düzenlediği bilgilendirme toplantısı ile Dünya Sepsis Günü’ne destek veriyor. Dünya Sepsis Günü öncesinde düzenlenen bilgilendirme toplantısı Ankara’da Türk Yoğun Bakım Derneği Başkanı Prof. Dr. İsmail Cinel sözcülüğünde gerçekleşti.
Toplantıda konuşan Prof. Dr. İsmail Cinel, sepsisin,enfeksiyona karşı vücudun verdiği regülasyonu bozuk yanıta organ disfonksiyonlarının eşlik etmesi ile ortaya çıktığını söyledi. “Sepsis, özellikle erken tanınıp tedavi edilmezse septik şok ve ölüme yol açar. Dünyada her yıl 47-50 milyon civarında sepsis vakası görülmekte ve bu vakaların yaklaşık 11 milyondan fazlası hayatını kaybetmektedir. Kovid-19 nedeniyle yaşanan kayıpların çoğunluğunun, enfeksiyonu şiddetli geçirenlerde gözlenen sepsisten kaynaklanmaktadır” dedi.
Sepsis oluşumunda rolü olan mikroorganizmalara değinen Cinel; bakteri, mantar, virüs ve parazit gibi mikroorganizmaların enfeksiyona ve sonrasında da sepsise neden olabileceğini söyledi. Bununla birlikte, mevsimsel grip virüsleri, kuş ve domuz gribi virüsleri gibi halk sağlığıyla ilgili yüksek bulaşıcı patojenlerle oluşan enfeksiyonlardan da kaynaklanabileceğini de belirtti.
Sepsisin sıklıkla solunum, gastrointestinal ve idrar yolları enfeksiyonları veya yara gibi yaygın ve önlenebilir enfeksiyonlara karşı vücudun verdiği aşırı tepki olarak ortaya çıktığını belirten Prof. Dr. Cinel, konuşma bozukluğu veya zihin bulanıklığı, aşırı titreme veya kas ağrısı ve ateş, tüm gün idrar yapmama durumu, şiddetli nefes darlığı, benekli veya renksiz cildin sepsis belirtileri arasında olduğunu söyledi. Prof. Dr. Cinel bu belirtileri olan kişilerin hiç vakit kaybetmeden sağlık kuruluşlarına başvurmalarının çok kritik olduğunu belirtti. Prof. Dr. Cinel, sepsisin acil olarak tedavi edilmesi gerektiğini belirtirken, tedavide her saniyenin çok önemli olduğunu vurguladı. Ne kadar sağlıklı veya formda olursa olsun herkesin sepsise yakalanabileceğini söyleyen Prof. Dr. Cinel, bazı grupların daha yüksek risk altında olduğunu belirtti. Prof. Dr. Cinel, 60 yaş üstü yetişkinler, dalağı olmayan kişiler, akciğer, böbrek, karaciğer, kalp gibi kronik hastalıkları olanlar ile diyabet, aids gibi hastalıklar nedeniyle zayıf bağışıklık sistemi olan bireylerin yüksek risk grubunda olduklarını kaydetti.
Sepsis, dünya çapında önlenebilir ölümlerin bir numaralı nedenidir. Sepsisi önlemenin en iyi yolu, enfeksiyonu önlemektir.
Sepsisi önlemenin en iyi yolunun öncelikle enfeksiyonu önlemek olduğunu belirten Prof. Dr. İsmail Cinel; alınacak önlemleri çocukluk ve yetişkinlik aşı programlarına uyum, aşılama, temiz su kullanımı, başta el hijyeni olmak üzere genel hijyen kurallarına uyulması, el hijyeni, hastane kaynaklı enfeksiyonların önlenmesi, güvenli doğum ve farkındalık olarak sıraladı. Prof. Dr. Cinel; alınan önlemlere rağmen sepsis gelişen durumlarda ise enfeksiyon odağının hızla kontrol altına alınması ve yoğun bakımlarda uygun organ destek tedavilerinin verilmesinin hayat kurtardığını söyledi.
Covid 19’un olası sonuçlarından biri de sepsis olabilir. Covid-19 hastaları hastalığı şiddetli geçiriyorsa septik şok yaşayabilirler. Zamanında müdahale, hayatı ve organ işlevini kurtarıcıdır.
Covid-19 ve sepsis ilişikisine de değinen Prof. Dr. İsmail Cinel; bakteri, mantar, virüs ve parazit gibi mikrorganizmalar, mevsimsel grip virüsleri, kuş ve domuz gribi virüsleri gibi yüksek bulaşıcı patojenlerle enfeksiyonlardan kaynaklanabilen sepsisin aynı zamanda içinde bulunduğumuz günlerde yaşadığımız Kovid-19 hastalığının da sonuçlarından biri olarak da karşımıza çıkabildiğini belirtti. Prof. Dr. Cinel, yoğun bakım hastalarının ortalama yarısında sepsis geliştiğini belirtti.
Prof. Dr. İsmail Cinel, Covid-19 hastalarından hastalığı şiddetli geçirenlerin yaklaşık %2-5’inde, ortalama 8-10 gün içinde organ fonksiyon bozukluğu belirtilerinin ortaya çıktığını paylaştı. Bu nedenle sepsisin erken belirtilerini bilmek ve tanımanın ve teşhis edildiğinde hızlı tedaviye başlamanın çok önemli olduğunu bir kez daha vurguladı. Zamanında müdahalenin, hayatı ve organ işlevini kurtarıcı olduğunu söyledi.
