HASTA YAKINLARINA DUYGUSAL VALİDASYON!
Engaged4Results Kurucu Ortağı, Executive Coach Ahmet Tamtekin sevgili okuyucularımız için yazdı.
PANDEMİYLE BİRLİKTE KİMİMİZ HER TÜRLÜ KANALDAN SÜREKLİ BİLGİ İSTİYOR, KİMİMİZ VERİLEN BİLGİYİ AZ VEYA TUTARSIZ BULDUĞU İÇİN İTİRAZ EDİYOR, KİMİMİZ KULAKTAN DOLMA BİLGİLERLE SAĞLIK ÇALIŞANINI SINIYOR, KİMİMİZ İLGİ BEKLİYOR, KİMİMİZ KAYGISINI VEYA ŞÜPHE DUYDUĞU BİR KONUYU PAYLAŞIYOR, KİMİMİZ COVID-19 TANILI HASTAYA SARILIP ÖPMEK İSTİYOR, KİMİMİZ NEYE İSYAN ETTİĞİNİ BİLMEDEN İSYAN EDİYOR, KİMİMİZ DE KONTROL EDEMEDİĞİ DUYGULARI SAĞLIK ÇALIŞANI ÖNÜNDE DRAMATİK BİR ŞEKİLDE SERGİLER HALE GELDİK.
Duygusal validasyon tekniğinin ne olduğunu anlatırken; hem ne yapılması hem de ne yapılmaması gerektiğine de açıklık getirelim. Çünkü bilimsel araştırmalar kriz anında iletişim kurarken doğal eğilimimizin tam da yapılmaması gerekene doğru olduğunu gösteriyor.
Validasyon tekniği kriz anında iletişimde kullanılabilecek tekniklerden sadece bir tanesi. Kriz anında iletişim, çatışma yönetimi, kendi stresini yönetme gibi konularda bilimsel araştırmalara dayanan çok sayıda eğitimin sağlık çalışanlarına faydalı olacağı düşüncesineyim. Bundan bir süre önce korkunç bir şey oldu. Çok sevdiğim dayım önce COVID-19 teşhisi ile hastaneye yattı, entübe oldu ve bir ay sonra da malesef vefat etti.
Bu bir aylık süre, ailenin tüm fertleri için zordu
Doğrusunu isterseniz, bu bir ay ailem için çok zordu ama ailemin fertleriyle iletişim kuran sağlık çalışanları için de zordu sanırım. Zordu çünkü üzüntü ve kaygının pençesindeki bizler panik halindeydik. Ne olabileceğini hissedebiliyorduk. Bu his de hepimizi iletişim kurulması çok zor insanlara çeviriyordu.
Kimimiz her türlü kanaldan sürekli bilgi istiyor, kimimiz verilen bilgiyi az veya tutarsız bulduğu için itiraz ediyor, kimimiz kulaktan dolma bilgilerle sağlık çalışanını sınıyor, kimimiz ilgi bekliyor, kimimiz kaygısını veya şüphe duyduğu bir konuyu paylaşıyor, kimimiz COVID-19 tanılı hastaya sarılıp öpmek istiyor, kimimiz neye isyan ettiğini bilmeden isyan ediyor, kimimiz de kontrol edemediği duyguları sağlık çalışanı önünde dramatik bir şekilde sergiler hale geldik. Sadece doktorlar değil, hastane resepsiyon memurundan tutun da cenazeyi teslim eden morg güvenlik görevlisine kadar tüm sağlık çalışanları, hasta yakınlarının, belki de anlayış gösterebilecek dramına maruz kalabildiler.
Hastanelerin bunca televizyon dizisine konu olması boşuna değilmiş! Dramın en üst perdeden örnekleri, hastanelerde durmaksızın tekrarlanıyor. Dolayısı ile sağlık çalışanı kriz anında iletişimde usta olmak zorunda.
Peki kaygılı, öfkeli, ağlayan, duygusal kontrolünü kaybetmiş biriyle iletişim kurmanın doğru bir tekniği var mı?
Evet var, bu tekniğin adı; “Duygusal Validasyon.”
Duygusal validasyon tekniğinin ne olduğunu anlatırken hem ne yapılması hem de ne yapılmaması gerektiğine de açıklık getirelim. Çünkü bilimsel araştırmalar kriz anında iletişim kurarken doğal eğilimimizin tam da yapılmaması gerekene doğru olduğunu gösteriyor.
Duygusal validasyon kavramını biraz açalım
Birisi duygusal kontrolünü kaybettiyse; örneğin hiddetliyse veya kaygılı ise, hepimizin otomatik tepkisi duygusal anlamda diğer uca gitmektir. Üzgün bir insanla konuşurken neşeli olmaya çalışırız. Sinirli biriyle sakin davranırız. Yani olabildiğince diğer uçta konuşursak karşımızdakini dengeleyeceğimizi düşünürüz. Bu tam da yapılmaması gerekendir. Duygularını yeteri kadar net ifade edemediğini düşünen kişi karşısındakinin sakinliğine bakarak “Bu kişi benim duygularımı hiç anlamıyor!” diye düşünür. Karşınızdakinin duygularını aynalayın (Onun ruh haline yakın bir ruh haline girin) ki o da anlaşıldığını veya onun hissettiği duyguların ciddiyetini anladığınızı hissetsin. Vücut diliniz, ses tonunuz konuştuğunuz kişinin kaygısını paylaştığınızı yansıtsın.
Bazen safça “Sizi anlıyorum” veya “Sakin olun” deriz. Bu da ters teper. Sinirli olduğunuz bir anda “Seni anlıyorum” veya “sakin ol” diyen birinin sizde nasıl bir duygu yarattığını hatırlayın. Yükselen ses tonu, titreyen bir konuşma veya kontrolsüz gözyaşları çoğunlukla “Sen benim ne hissettiğimi anlamıyorsun!” mesajını vermeye çalışır. Bunun yerine tüm dikkatinizi karşınızdakine verin, o konuştukça başını sallamaya ve bazen onun dediklerini tekrarlayarak o kişiyi anladığınız duygusunu daha iyi geçirebilirsiniz. “Senin aktarmaya çalıştığın duyguyu önemsiyorum!” mesajını bu şekilde verebilirsiniz.
Karşınızdaki kişinin söylediklerinin ne kadar yanlış olduğunu söylemeyin. “Verdiğiniz bu tepki çok yersiz” veya “Haksızlık yapıyorsunuz” veya “Siz mi bileceksiniz, ben mi bileceğim” gibi ifadeler durumu doğru yansıtsa da ters teper. Duygusal anlamda o kadar yükselmiş bir insan zaten sizi duyamaz. Hatta onun yanlışlarını söylemeniz, karşınızdaki insanda sıkışmışlık duygusunu artıracaktır. Daha ziyade onun söylediklerine neden olan duyguları anladığınızı göstermek için duygularını gördüğünüzü ortaya koyun. Bunu gözlemlediğiniz davranışı veya olası niyeti söze dökerek yapabilirsiniz. “Çok üzüldüğünüzü görüyorum”, “Yanlış bir tedavi verilmesinin önüne geçmeye çalışıyorsun doğal olarak”, “Sana yeteri kadar bilgi vermediğimi düşünüyorsun” gibi cümleler sihirli etki yaratacaktır. Bu haklısınız anlamına gelmiyor. Sadece sizi duydum anlamına gelir bu cümleler.
Duygusal validasyonun amacı karşınızdaki insanın sakinleşmesini sağlamaktır. Duygularının anlaşılmadığını hisseden biri ile iletişim kurmak imkansızdır. Kişi sakinleşince göreceksiniz bambaşka biri olacaktır. Ondan sonra siz vermek istediğiniz mesajı verebilirsiniz.
Validasyon tekniği kriz anında iletişimde kullanılabilecek tekniklerden sadece bir tanesi. Kriz anında iletişim, çatışma yönetimi, kendi stresini yönetme gibi konularda bilimsel araştırmalara dayanan çok sayıda eğitimin sağlık çalışanlarına faydalı olacağı düşüncesineyim.
Sevdiği insanın yoğun bakıma kaldırıldığını izleyen hasta yakınlarıyla iletişim kurmanın kolay olmadığı kesin. Bizi anlayın lütfen. Sevdiğiniz birini kaybetme düşüncesi bazen en sağduyulu olanımızı dahi duygularına zor hakim olan birine çevirebiliyor. Unutmayın. Aslında içimizde daha sakin, sağduyulu bir insan saklı. Lütfen bu insanı doğru iletişim teknikleriyle keşfetmemize yardımcı olun.
Yorum yaz
Yorum yapabilmek için oturum açmalısınız.