SAĞLIKLI BESLENMEYAŞAM

Çapraz bulaşmasın

Bu yıl Covid-19 pandemisinin gölgesinde kutlanacak olan Kurban Bayramında sosyal mesafenin yanı sıra, hijyene ve beslenme kurallarına çok dikkat etmek gerekiyor. Acıbadem Kozyatağı Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Nur Ecem Baydı Ozman “Bayramın Covid-19 pandemi sürecine denk gelmesi nedeni ile bu süreçte gıda hijyenine dikkat etmek her zamankinden daha fazla önem kazanmakta. Aynı zamanda bayramlarda sıkça yapılan ve acil servislerde sonuçlanabilen beslenme hatalarından kaçınmak da son derece önemli” diyor. Beslenme ve Diyet Uzmanı Nur Ecem Baydı Ozman, bayramda hem beslenme hataları hem de gıda hijyeni konusunda dikkat etmemiz gerekenleri anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.

Çapraz bulaşa dikkat etmemek!
Koronavirüsün çok önemli bir tehdit olduğu bugünlerde gıda hijyenine son derece dikkat etmek gerekiyor. Çünkü, gıdaların üzerindeki mikroorganizmalar çapraz bulaş sonucu vücudumuza geçebiliyor. Örneğin; yıkanmamış domatese dokunduktan sonra ellerinizi yıkamayıp, yemek üzere olduğunuz bir başka yiyeceğe değdirerek bu yiyeceği tükettiğinizde domatesteki mikroorganizmaların çapraz bulaşına maruz kalıyorsunuz.

Aşırı et tüketmek
Yapılan çalışmalara göre proteinden zengin ve posadan fakir beslenen kişilerde bağırsaktaki zararlı bakterilerin sayısı artarken yararlı bakterilerin sayısı düşüyor. Bu da bağışıklık sisteminin zayıflamasından tutun, kilo verememe gibi birçok sağlık sorununa zemin hazırlıyor. Bayramda bağırsak sağlığınızı korumak için eti her öğün ya da her gün tüketmemeye gayret edin, öğünlerinizde et yerine sebze ve salataya yer açın. Bu sayede posa alımını arttırarak bağırsak sağlığınızı korumuş olursunuz.

Eti mangal ateşine yakın tutmak
Toplumumuzda kurban etini mangalda tüketmek adeta bir keyif. Ancak; bu keyifli ortamlarda mangala koyduğunuz etin ateşe olan mesafesi en az sosyal mesafe kadar mühim. Et mangal ateşine 15-20 cm’den daha yakınsa kanserojen madde oluşma riski artıyor, ayrıca et yağlı ise ateşe damlayan yağların tekrar buharlaşıp ete yapışması da oldukça zararlı etkilere sahip. Bu nedenle mangal yaparken mümkün olduğunca yağsız etleri tercih edin ve iç yağ kullanmaktan kaçının. 

Eti pişirirken iç yağ eklemek
Et ve türevlerinde bulunan doymuş yağlar kanda kolesterolün yükselmesine yol açarken, bu da kalp damar hastalıklarına davetiye çıkarıyor. Bunun aksine zeytinyağı, ceviz, fındık gibi besinlerde bulunan çoklu doymamış yağ asitleri ise kalp damar sağlığını korumaya yardımcı oluyor. Bu nedenle eti sadece kendi yağında pişirin, iç yağlardan eklemeyin, etin yağlı kısımlarını tüketmeyerek kalp damar sağlığınızı koruyun.

Bayram deyip diyeti boşlamak!
Beslenme ve Diyet Uzmanı Ozman “Bayram ikramlarında ipin ucunu kaçırmanın, fazlaca miktarda tatlı ve et tüketmenin kontrolsüz kilo artışına yol açacağını ve dolayısıyla sağlığınızı ve bağışıklık sisteminizi olumsuz etkileyeceğini unutmayın. Bilimsel çalışmalarda beden kitle indeksi yüksek kişilerin düşük olanlara göre bağışıklık sisteminin daha zayıf olduğu gösterilmiştir” diyor.

Doymuş yağ ağırlıklı beslenmek
Kurban bayramı sürecinde et tüketiminin miktar veya sıklığı diğer zamanlara göre artış gösterebileceğinden bu günlerde süt, peynir ve yumurta gibi doymuş yağlardan zengin diğer besinleri beslenmeden çıkarmak dengeleyici olabilir. Örneğin gün içerisinde et tüketilecekse o gün kahvaltıda meyve yulaf gibi bir seçeneği tercih etmek, yumurta ve peynirden doymuş yağ almanızı engelleyerek günlük doymuş yağ alımınızı dengede tutar.

Aşırı tatlı tüketmek
Sağlık otoriteleri erkeklerin günde 9 çay kaşığından, kadınların ise 6 çay kaşığından daha fazla şeker tüketmemesini öneriyor. Kalp damar sağlığını korumak ve diğer hastalıklardan korunmak için bu uyarılara dikkat etmek gerekiyor. Kültürümüzde bayram dönemlerinde şekerli yiyecek tüketim miktarının artması kalp damar hastalığı ve diğer hastalıklara davetiye çıkarıyor. Bu nedenle bu süreçte hergün tatlı tüketmekten kaçının, çok az şekerli sütlü tatlı veya aşırıya kaçmamak şartıyla taze-kuru meyveler tercih edin.

İshali önemsememek
Yaz aylarında gıda zehirlenmeleri sıklıkla karşımıza çıkıyor. Açıkta bırakılmış, dolapta muhafaza edilmemiş veya iyi pişirilmemiş etler gıda zehirlenmelerine yol açabiliyor. Ayrıca gıda zehirlenmelerinde sıklıkla karşımıza çıkan ishal ve bulantı gibi semptomlar Covid-19 hastalığında da karşılaşılabilen belirtiler olduğundan bu şikayetleri göz ardı etmeyin.

Su tüketimini ihmal etmek
Bayramda öğün düzeninin değişmesi ile birlikte gaz-hazımsızlık-kabızlık gibi bağırsak problemlerinin ortaya çıkması çok muhtemel. Ayrıca sıcak havalarda terleme ile fazlaca sıvı kaybı da olacağından günlük yeterli su tüketimi çok önem kazanmakta. Kg başına 30 ml su tüketimi öneriliyor. Su tüketiminin sadece sudan karşılanması çay, kahve gibi içeceklerin bu hesaba katılmaması öneriliyor. Ayrıca çay ve kahve gibi içecekler vücuttan su atılımına yol açtığından tüketiminde aşırıya kaçmamak gerekiyor.

Hareketsiz kalmak
Beslenme ve Diyet Uzmanı Nur Ecem Baydı Ozman “Bayramda hem rutinden fazla alacağınız kalorileri dengelemek hem de kalp damar sağlığınızı korumak için fiziksel aktiviteyi ihmal etmeyin. Düzenli fiziksel aktivite kan basıncı ve LDL kolesterolü düşürür, kalp koruyucu olarak bilinen HDL kolesterol seviyesini arttırır ve kan şekerini dengeler. Yürüyüş, yüzme, bisiklet, dans gibi aerobik egzersizler hekim tarafından bu sporları yapmanın riskli bulunmadığı sürece haftada en az 150 dakika gerçekleştirilmelidir” diyor.